Dużo mówi się o telemedycynie, która może znacząco zmienić sposób korzystania z opieki zdrowotnej. Wyzwania polskiej ochrony zdrowia sięgają jednak znacznie dalej i nie wiążą się jedynie z nowymi technologiami
System ochrony zdrowia w Polsce wymaga reorganizacji w wielu obszarach, w tym między innymi: racjonalizacji obecnych wydatków, zakresu świadczonych usług, typu oraz wielkości wykorzystywanej infrastruktury, wdrożenia mechanizmów kontrolnych.
Opisane trendy będą dominujące w branży medycznej w 2017 roku oraz w ciągu najbliższych lat.
Reforma systemu ochrony zdrowia
Niedobór finansowania był, jest i pozostanie problemem numer jeden sektora ochrony zdrowia, ale samo zwiększanie poziomu finansowania, wbrew temu co mogłoby się wydawać, nie rozwiąże jego problemów. Wymagany jest wzrost efektywności gospodarowania przeznaczanymi na ochronę zdrowia środkami, identyfikacja kluczowych obszarów wymagających inwestycji/rozwoju w średnio i długookresowej perspektywie oraz wypracowanie konsensusu wobec konieczności zrównoważenia stale rosnących oczekiwań pacjentów (a także rosnącej podaży coraz bardziej zaawansowanych technologii medycznych) oraz możliwości płatnika/płatników.
Zmiany w infrastrukturze ochrony zdrowia
W Polsce działa ok. 800 szpitali, a w nich ok. 220 tysięcy łóżek szpitalnych, co daje blisko 6 łóżek szpitalnych na tysiąc mieszkańców. Jest to jeden z najwyższych wskaźników w Europie. Szpitale czeka restrukturyzacja z uwagi na szereg czynników, takich jak: demografia, przesuwanie procedur do leczenia ambulatoryjnego czy wymagane nakłady inwestycyjne (dostosowanie do nowych wymogów). W Polsce funkcjonuje także 198 sanatoriów, 52 szpitale uzdrowiskowe oraz 1800 obiektów opieki długoterminowej, co daje 172 tysiące łóżek w tych obiektach. Są to obiekty dużo tańsze, świadczące często bardzo dobrej jakości usługi ochrony zdrowia i także czekające na możliwość wykorzystania ich potencjału w pełnym zakresie. Doba pobytu w tego typu obiektach kosztuje system od 100 zł, podczas gdy w szpitalu od 300 do 500 zł.
Rosnące koszty ochrony zdrowia
Koszty działania podmiotów leczniczych to przede wszystkim (w oparciu o przykładowe podmioty z różnych segmentów): koszty personelu (około 52% kosztów), koszty usług zewnętrznych, w tym żywienia pacjentów (około 24% kosztów), koszty materiałów (około 18% kosztów), koszty amortyzacji infrastruktury (około 4% kosztów), koszty zarządu i administracji (około 2% kosztów), oraz inne koszty obecnie nieskwantyfikowane, np. koszty obsługi zadłużenia. Praktycznie wszystkie te koszty po głębszej analizie wskazują tendencje rosnące.
Coraz większa rola danych
Wzrost roli przetwarzania danych to obszar w ochronie zdrowia, w kierunku którego podąża świat i od którego Polska także nie ucieknie. Celem jest wdrożenie mechanizmów umożliwiających jak najdokładniejsze planowanie na poziomie każdej jednostki, mierzenie efektów (zarówno klinicznych, jak i ekonomicznych), a następnie wynagradzanie najlepszych podmiotów np. dodatkowym finansowaniem. Istotne jest także wypracowanie skutecznych mechanizmów, które skłonią podmioty osiągające gorsze wyniki do podjęcia działań naprawczych. Jest to wdrożenie do systemu ochrony zdrowia mechanizmów proefektywnościowych, podobnych do tych działających w firmach komercyjnych, ale według jasnych zasad oraz pod nadzorem odpowiednich organów.
Zwiększenie roli efektywności operacyjnej podmiotów ochrony zdrowia (np. lean management)
Doświadczenie PwC wskazuje, że uzyskanie korzyści skali w obszarach takich jak wspólne zakupy, centralizacja IT, centralizacja administracji oraz funkcji wsparcia – umożliwia uzyskanie oszczędności kosztowych rzędu 10-15% rocznie (przy budowie grup składających się z 10-20 podmiotów, przy większych grupach te oszczędności jeszcze rosną). Przy budżecie na szpitalnictwo w wysokości ~40 mld zł, kosztach działań opisanych wyżej obszarów ~16 mld zł, to roczne oszczędności wyniosłyby ~2.0 mld zł. Przeznaczenie uzyskanych oszczędności na świadczenie usług (scenariusz poglądowy), umożliwiłoby na jednoczesne zlikwidowanie kolejek oczekujących na zabieg leczenia zaćmy, pokrycie kosztów refundacji insuliny i sfinansowanie około 10 tys. dodatkowych zabiegów pełnej endoplastyki stawu biodrowego.
Nowe technologie przyszłością ochrony zdrowia
Dostępne są już bardzo zaawansowane technologie, których wdrożenie jest receptą na problemy krajów takich jak Polska. Należą do nich: usługi telemedyczne / telekonsultacyjne, rozwój konsumenckich usług ochrony zdrowia, data analytics, biotechnologia.
Turystyka medyczna – obszar o bardzo dużym potencjale
Turystyka medyczna rozwija się w Europie Środkowo-Wschodniej w tempie ok. 12-15% rocznie. Do Polski już teraz przyjeżdża niemal 400 tysięcy pacjentów zagranicznych rocznie (zarówno z krajów zachodnich jak i wschodnich). Są to jednak głównie kuracjusze klinik dentystycznych, uzdrowisk, Medical SPA czy ośrodków opieki długoterminowej. Potencjał jest dużo większy, zwłaszcza, jeśli chodzi o medycynę specjalistyczną tj.: operacje plastyczne, leczenie otyłości, kardiologię, ortopedię, onkologię czy okulistykę.
Opieka nad seniorami, czyli opieka długoterminowa
Liczba osób w wieku 65+ w Polsce wzrośnie w ciągu najbliższych 20 lat o ok. 3 mln, czyli do 8,5 mln osób. Rosnący popyt na usługi opieki długoterminowej to trend w każdym starzejącym się społeczeństwie na świecie, jednakże w Polsce należy się spodziewać szczególnie dynamicznego wzrostu (ok. 6% rocznie). Czynniki jakie na to wpływają to m.in. większa liczba zachorowań na choroby przewlekłe, zmiana modelu rodziny oraz rosnąca liczba domowych gospodarstw jednoosobowych. Szansą w tej sytuacji jest również wykorzystanie potencjału pacjentów zagranicznych. Dużo niższe ceny, dobra jakość oraz nowe inwestycje powodują, że Polska może stać się „zagłębiem” dla emerytów Europy.
Rozwój prywatnego sektora opieki zdrowotnej
Sektor prywatny dominuje w świadczeniu usług w podstawowej opiece zdrowotnej, opiece ambulatoryjnej, rehabilitacji, opiece długoterminowej, czy leczeniu uzdrowiskowym. Jedynie leczenie szpitalne pozostaje domeną świadczeniodawców publicznych. Obserwacje wskazują, że wyższa jest rentowność i jakość świadczonych usług w tych obszarach, w których kapitał prywatny zaangażował się w rozwój danego segmentu. Oczywiście rola państwa jest i będzie istotna w zapewnieniu tak ważnej opieki szpitalnej, jednak udział sektora prywatnego (w różnych formach) wydaje się być nieunikniony, tak żeby osiągnąć w krótkim okresie spodziewane efekty.
Skontaktuj się z nami
Obserwuj nas
