Wynagrodzenia członków zarządów i rad nadzorczych spółek giełdowych

PwC od siedmiu lat analizuje wynagrodzenia członków zarządów i rad nadzorczych największych spółek giełdowych w Polsce.

W minionym roku wynagrodzenia zarządów i rad nadzorczych zmieniały się w odmienny sposób. O ile osoby zasiadające w zarządach otrzymały wynagrodzenia średnio o 10% wyższe niż w 2014 roku, o tyle uposażenia członków rad nadzorczych stopniały w tym samym okresie średnio o 6%. Tendencje te są dobrze widoczne, gdy przeanalizujemy zmiany przez pryzmat poszczególnych indeksów giełdowych. Zarobki członków zarządów wzrosły w WIG20 średnio o 16%, mWIG40 o 19% zaś w ramach sWIG80 o 1%. W tym samym okresie uposażenia członków rad wzrosły o 12% w WIG20 oraz zmalały o 16% i 1% w spółkach notowanych w ramach indeksów mWIG40 i sWIG80.

Wciąż w odczuciu polskich członków rad nadzorczych, wynagrodzenia w naszych radach nie są adekwatne do wymaganego od nich poziomu zaangażowania w pracę na rzecz spółek. Panuje powszechna opinia, iż poziom wynagrodzenia nie jest dość motywujący, w związku z tym trudno jest przyciągnąć do pracy w radzie odpowiednio przygotowanych kandydatów, a zaangażowanie członków rad w prace rady jest niewystarczające, co z kolei może przekładać się na niższą skuteczność rady. Od lat kręcimy się w błędnym kole. Regulatorzy są przekonani o potrzebie istnienia skutecznych rad nadzorczych, istotnym elemencie ładu korporacyjnego, i ważnym organie nadzorczym w spółkach, w których swoje pieniądze lokują akcjonariusze. Jak pokazują jednak powyższe dane nadal brakuje pełnej zgodności w tym zakresie po stronie dominujących akcjonariuszy.

Krzysztof Szułdrzyński, Lider Zespołu Audytu i usług doradczych. Forum Rad Nadzorczych

Jakie czynniki wpływały na wysokość wynagrodzeń? Przede wszystkim kapitalizacja, suma aktywów i przychodów oraz sektor w jakim funkcjonowała firma. Najatrakcyjniejsze uposażenia oferowały spółki o poziomie kapitalizacji przekraczającym 5 miliardów złotych. Najwyższe uposażenia członkom zarządów oferowały firmy ubezpieczeniowe i banki, zaś osobom zasiadającym w radach nadzorczych banki i spółki medialne. Na wysokość wynagrodzenia przekładał się także poziom kapitalizacji firmy.

Analizując skład rad i zarządów pod kątem demografii, trzeba podkreślić, że od lat niezmiennie obserwujemy bardzo niski odsetek kobiet w składach zarówno w zarządach jak i radach nadzorczych. W podziale na indeksy, liczebność kobiet w zarządach wygląda następująco w WIG20 5%, mWIG40 9% wreszcie sWIG80 14%. Co ciekawe, w przypadku rad nadzorczych tendencja jest odwrotna, proporcje dla indeksów wynoszą odpowiednio 19%, 12% i 10%. Płeć jest jednocześnie czynnikiem silnie różnicującym poziom wynagrodzeń – kobiety zasiadające w zarządach mogą liczyć na pensję wynoszącą średnio 63% wypłacanej mężczyznom, zaś w radach nadzorczych 74%. Na wysokość wynagrodzenia wpływ na również wiek, najwyższe uposażenia otrzymują osoby po 50 roku życia, a także narodowość – w zarządach obcokrajowcy otrzymywali średnio o 26% więcej niż Polacy w radach nadzorczych średnio o 3%.

Podsumowując 2015 rok i przyglądając się obydwu zjawiskom na tle innych, bardziej dojrzałych rynków, nasuwają się pięć zasadniczych wniosków:

relacja między wynagrodzeniami członków zarządów i rad nadzorczych w Polsce nie odbiega już znacząco od poziomów na innych rynkach. W Niemczech, Wielkiej Brytanii i Polsce, które omawiamy w niniejszym raporcie, kształtują się na poziomach miedzy 7:1 a 14:1.
obserwujemy pozytywny trend w obszarze zwiększania udziału części zmiennej w całkowitym wynagrodzeniu członków zarządów. Warto, aby spółki, podążając za Dobrymi Praktykami Spółek Notowanych na GPW, jak również wzorem innych rynków, utrzymały ten trend, jak również zwiększyły udział długoterminowych programów motywacyjnych
uczestnicy rynku kapitałowego powinni oczekiwać zwiększonej transparentności polityki wynagrodzeń. Wśród wszystkich analizowanych spółek giełdowych, jedynie 43 w sposób przejrzysty wyjaśnia nie tylko jakie są poziomy wynagrodzeń członków zarządów ale również z jakich elementów się składają
niepokojący jest fakt spadku poziomu wynagrodzeń członków rad nadzorczych, przy zaostrzających się wobec nich regulacjach i wymaganiach, poziom wynagrodzeń powinien być odpowiednim motywatorem dla profesjonalistów do tego, by zasilać swoją wiedzą i kompetencjami te gremia, dzięki czemu jakość nadzoru w spółkach notowanych na polskiej giełdzie będzie rosła
dobrą praktyką w przypadku rad nadzorczych powinno być również dodatkowe wynagradzanie za pracę w komitetach oraz dodatkowe funkcje pełnione w ramach rady nadzorczej, co już zaczynamy dostrzegać wśród niektórych spółek giełdowych